گروه اقتصاد کلان بازارنیوز-محمدرضا زارع(کارشناس اقتصادی)؛ بررسی تحولات بازار‌های مالی به دلیل نقش و اهمیت آن در تصمیم‌­گیری فعالان اقتصادی (خرد و کلان) و همچنین اثرگذاری بر سیاست­‌های اتخاذی از سوی دولت همواره مورد توجه بوده است. بر همین اساس پایگاه خبری بازارنیوز، به صورت هفتگی و برای هفته سوم مردادماه ۱۴۰۲ به رصد و تحلیل بازار‌های مالی در چهار بخش مختلف (ارز، بورس، طلا، رمز ارز) می­‌پردازد.

1. بازده بازارها

بر اساس آنچه که در نمودار ۱ آمده است، بازار ارز و سکه در هفته منتهی به ۱۹ مردادماه ۱۴۰۲ (بازار‌های مالی رسمی در روز‌های چهارشنبه و پنج شنبه ۱۱ و ۱۲ مردادماه به دلیل گرمای هوا توسط دولت تعطیل اعلام شد؛ بنابراین تحولات بازار‌های مالی نسبت سه شنبه هفته قبل بررسی شده است.) به ترتیب با بازده منفی  ۰.۷ درصد و ۳.۰۶ درصد همراه بوده است.

این در حالی است که بورس اوراق بهادار با تأکید دولت بر حمایت از بازار، عملکرد مثبت داشته­ و بازده مثبت ۲.۱۷ را به ثبت رساند که برخلاف روند آن از ابتدای سال با بازده منفی ۲.۵۳ درصد بوده است. ارز دیجیتال تتر (ریالی) عملکرد مثبت و ضعیف ۰.۰۸ درصد را به ثبت رساند که روند عکس دلار نقدی تهران بوده است که همین موضوع منجر به افزایش شکاف قیمت بین دلار نقدی تهران و تتر (ریالی) بوده است. با وجود عملکرد مثبت و ضعیف برخی بازارها، همچنان روند سالانه (از ابتدای سال) کاهشی است که در این میان، سکه با بازده منفی ۱۰.۲۲ درصد بدترین عملکرد را به ثبت رسانده است.

2. بازار ارز (دلار)

هر دلار آمریکا در تاریخ ۱۹ مرداد ماه به ارزش ۴۹ هزار و ۷۰۰ تومان در بازار غیر رسمی مبادله شد که نسبت به هفته گذشته بازده منفی ۰.۷ درصدی را به ثبت رسانده است که نشان از توقف روند افزایشی هفته گذشته بوده است. با این حال هنوز بازار ارز در وضعیت باثبات قرار دارد به گونه‌­ای که دامنه نوسان هفتگی آن کمتر از ۵ درصد است.

مهم‌ترین متغیر‌های توضیح دهنده رفتار بازار ارز در هفته‌­های اخیر، موضوع شکایت بانک مرکزی از دولت کره‌­جنوبی برای آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده در این کشور و همچنین ماجرای مبادله و آزاد سازی زندانیان آمریکای از زندان ایران در ازای آزادسازی منابع بلوکه شده در کره جنوبی بوده است. از جمله اقدامات مثبت بانک مرکزی برای مدیریت بازار در هفته گذشته، اختصاص ارز دینار عراق به میزان ۲۰۰ هزار دینار به هر نفر برای سفر زیارتی اربعین بود. در واقع این اقدام بانک مرکزی نشان از رویکرد فعال آن در مدیریت بازار ارز است.

3. بازار طلا (سکه تمام امامی طرح جدید)

بازار طلا (سکه تمام امامی طرح جدید) در هفته منتهی به ۱۹ مرداد ماه ۱۴۰۲ بازدهی منفی ۳.۰۶ درصد به ثبت رسانده و ارزش آن به میزان ۲۸ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان رسیده است که نسبت به قیمت ۳۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان ۱۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ به عنوان قله قیمتی سکه در سال جاری فاصله ۵ میلیون ۳۵۰ هزار تومان دارد. بازار طلا و به طور مشخص سکه تمام تحت تأثیر تحولات بازار ارز و قیمت جهانی اونس است که آن نیز متأثر از تحولات سیاست پولی آمریکا است.

روند کاهش سکه تمام در این هفته به دلیل عملکرد منفی اونس جهانی (منفی ۱.۵ درصد)  و دلار (منفی ۰.۷ درصد)، کاهش بیشتر سکه نسبت به دلار نقدی تهران، منجر به کاهش حباب سکه به میزان حدود ۴۰۰ هزار تومانی شده است. حباب کنونی هر قطعه بهار آزادی طرح جدید ۶ میلیون و ۲۱۳ هزار تومان شده است  که این موضوع به معنای کاهش سطح انتظارات تورمی فعالان بازار سکه و طلا است. با این حال برای اثرگذاری این انتظارات بر بخش حقیقی اقتصاد نیازمند گذر زمان است.

4. بازار سرمایه (بورس اوراق بهادار تهران)

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بعد از چهار هفته متوالی با عملکرد مثبت روبه رو شده است به گونه‌­ای که در هفته منتهی به ۱۹ مردادماه ۱۴۰۲، بازده مثبت ۲.۱۷ درصد را به ثبت رسانده و به عدد ۲ میلیون و ۳۶ هزار واحد رسیده است. روند کاهش شاخص بورس اوراق بهادار تهران از تاریخ ۱۴ اردیبهشت ماه در پی اختلافات بین دولت و مجلس در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی، اعمال نرخ تسعیر تبدیل دارایی‌های شرکت­های پتروشیمی، قیمت خودرو‌های مونتاژی، روند نوسانی نرخ ارز و کاهش انتظارات تورمی در نتیجه بهبود متغیر‌های کلان اقتصادی شروع و همچنان ادامه دارد.

تداوم روند کاهش شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران نگرانی از خروج نقدینگی از این بازار و ایجاد التهاب در میان سایر بازار‌های را تشدید کرده است. با این حال در هفته گذشته، رئیس جمهور تأکید ویژه­ای برای حمایت از سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار را داشته­‌اند که چندان با استقبال فعالان بازار مواجه نشده است.

5. رمز ارز (تتر ریالی)

متقاضیان رمز ارز در ایران، از تتر (ریالی) به عنوان ابزار سرمایه‌­گذاری و یا ابزار پرداخت ناقص استفاده می­کنند؛ بنابراین با توجه به ویژگی­‌های آن می‌تواند به عنوان جایگزین ارز‌های جهان روا (دلار، یورو و ...) مورد استفاده قرار می­گیرد. در هفته منتهی به ۱۹ مرداد ۱۴۰۲، تتر (ریالی) میزان شکاف خود را با دلار بیشتر کرد و با بازدهی مثبت ۰.۰۸ درصد به مبلغ ۴۹ هزار و ۷۱۸ تومان رسید. با وجود اختلاف قیمت ریالی تتر و نرخ ارز بازار غیر رسمی، روند این دو غیر همسو بوده و با افزایش همراه شده است. با این حال همچنان ریسک سرمایه‌­گذاری در بازار رمز ارز با وجود رویکرد سکوت و انتظار بانک مرکزی بالاست به گونه‌­ای که در هفته گذشته خبری مبنی بر اینکه فدرال رزرو آمریکا نظارت بر مشارکت بانک‌ها با شرکت‌های رمزنگاری را افزایش می‌دهد در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرارگرفت.

پایان پیام//